Tháng 2

Vào đêm 22, rạng sáng ngày 23 tháng 2 năm 2014, Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc họp với những người đứng đầu các cơ quan an ninh Nga đã ra lệnh: "Chúng ta phải bắt đầu việc thu hồi Krym về cho nước Nga".[15][16]

Ở Simferopol, vào ngày 23 tháng 02 năm 2014, một cuộc biểu tình thân châu Âu có lượng người tham gia từ 5000 đến 15000 người đã được tổ chức để ủng hộ cho các nhà chức trách mới ở Ukraina.[11][44] Trong khi đó ở Sevastopol, hàng ngàn người phản đối chính phủ mới đã biểu quyết thành lập một chính phủ song song và những nhóm dân sự bảo vệ với sự yểm trợ của nhóm chạy xe gắn máy Nga Night Wolves.[45][46] Các đoàn xe quân sự của Nga được nghe nói là cũng xuất hiện trong vùng này.[46]

Vào ngày 24 Sevastopol chọn Aleksei Chalyi, một người có quốc tịch Nga, làm thị trưởng thành phố mà từ trước tới giờ không có chức này.[10][47] Viktor Neganov, một cố vấn của bộ nội vụ Ukraina làm việc ở Sevastopol, lên án việc này là hành động đảo chính.[48] Tại Simferopol, tòa nhà hành chính chính phủ vùng bị phong tỏa bởi hàng trăm người phản đối đòi được trưng cầu dân ý tách rời ra khỏi Ukraina.[49]

Vào ngày 26 tháng 2, hàng ngàn người biểu tình ẩu đả lẫn nhau tại Simferopol.[50] Báo chí loan báo là quân đội Nga, trong khi bên phía Nga thì cho là những người địa phương xung phong kiểm soát con đường chính dẫn vào Sevastopol.[33] Một trạm kiểm soát của quân đội, với xe cộ quân đội dưới lá cờ Nga, đã được dựng lên trên xa lộ chính giữa thành phố này và Simferopol.[33]

Vào ngày 27, một nhóm 60 người có vũ trang không biết thuộc lực lượng nào đã chiếm tòa nhà hội đồng tối cao và hội đồng bộ trưởng của Krym tại Sevastopol.[51] Hội đồng nhân dân tối cao Krym đã ra quyết định sẽ tổ chức trưng cầu dân ý vào ngày 25 tháng 05 năm 2014. Bên ngoài tòa nhà, nhiều người dân ủng hộ sáp nhập vào Nga đã cầm quốc kỳ Nga. Một số còn cầm cả quốc kỳ Liên Xô và quân kỳ của Hải quân Liên Xô. Ông Vladimir Konstantinov được chỉ định làm thủ tướng lâm thời[52]

Sáng sớm ngày 28, một nhóm khoảng chừng 50 người có trang bị vũ trang mặt đồng phục quân đội nhưng không đeo quân hiệu đã chiếm phi trường quốc tế Simferopol.[53] Sau đó cùng ngày, phi trường quốc tế Sevastopol cũng bị chiếm đóng với một phương cách tương tự.[54]

Một tàu chiến của Nga đã chận cảng Balaklava, nơi những chiếc tàu tuần duyên của Ukraina đậu.[55]

8 chiếc trực thăng của quân đội Nga đã bay từ Anapa tới Sevastopol.[56] Serhiy Kunitsyn, cựu thủ tướng của Krym, cho ký giả biết, 13 chiếc máy bay (mà có thể chứa khoảng 150 người) của Nga với binh lính đã đáp xuống phi trường quân đội Hvardiyske. Tuy nhiên, việc này không vi phạm Hiệp ước Kharkov vì lực lượng này chỉ tới căn cứ Sevastopol.

Bắt đầu từ ngày 26 tháng 2, lực lượng thân Nga,[57][58][59][60][61][62][63][64][65] sau này được Vladimir Putin xác nhận là những tình nguyện viên từ Nga,[66] bắt đầu dần dần nắm quyền kiểm soát bán đảo Krym.

Tháng 3

Ngày 1

Tổng thống Putin đã để nghị Hội đồng Liên bang Nga chấp thuận “cho phép sử dụng lực lượng vũ trang của Liên bang Nga trên đất Ukraine cho đến khi tình hình chính trị tại đất nước này bình thường trở lại”[67]

Ngày 3

Hàng trăm tay súng không rõ danh tính đã bao vây căn cứ quân sự của Ukraina tại Privolnoye trên bán đảo Crưm. Nhóm này đã sử dụng ít nhất 13 xe tải quân sự và 4 xe bọc thép được trang bị nhiều súng máy hạng nặng[68].

Ngày 4

• Một đơn vị 300 sĩ quan và quân nhân Ukraine không mang vũ khí đã mang quân kỳ và quốc kỳ của họ hành quân vào căn cứ bảo vệ sân bay quân sự Belbek bị lính Nga chiếm mấy ngày trước,̣ yêu cầu các binh sĩ Nga chia sẻ quyền canh gác tại căn cứ.[69]
• Tổng thống Nga Putin phủ nhận tin nói quân Nga đang hoạt động ở Krym. Ông nói chỉ có "các lực lượng tự vệ địa phương" đang bao vây các căn cứ quân sự của Ukraine tại khu vực.[70] Bộ ngoại giao Mỹ công bố một văn bản, nói là có bằng chứng đó là các nhân viên an ninh người Nga.[71]
• Sử gia Andrej Subow (62 tuổi) dạy tại Viện công lập Moskva về bang giao quốc tế thuộc Bộ Ngoại giao Nga đã bị cho thôi dạy vì đã viết bài "Đã có một lần xảy ra rồi"[72] vào ngày 1 tháng 3 để so sánh việc xâm lăng của Nga có thể xảy ra theo chỉ thị của Putin với việc Hitler cho đổ quân vào Áo năm 1938.[73]

Ngày 6

Hội đồng Tối cao của Krym biểu quyết thông qua quyết định yêu cầu được trở thành một phần của nước Nga.[74] Nếu Nga đồng ý thì họ sẽ sửa lại câu hỏi dành cho cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 16 tháng 3 năm 2014 cho phù hợp. Thủ tướng Ukraina Arseniy Yatsenyuk cho rằng quyết định trên không có cơ sở pháp lý.

Ngày 16

Cuộc trưng cầu dân ý về việc có li khai khỏi Ukraine để sáp nhập với Nga diễn ra vào ngày 16.03.2014. Khoảng 1,5 triệu có quyền đi bầu có 2 lựa chọn (bằng tiếng Nga, Ukraina, và krymtatar):[75]

1. Ông (bà) có muốn Krym thống nhất với Nga?
2. Ông (bà) có muốn Krym là một phần của Ukraina theo hiến pháp của Cộng hòa Krym vào năm 1992?

Không có sự lựa chọn tiếp tục là một phần của Krym với hiến pháp hiện thời, hay với nhiều quyền tự trị hơn.[76][77][78]
Chủ tịch ủy ban bầu cử, Mikhail Malyshev, tuyên bố kết quả tạm thời, theo đó 95,5% phiếu bầu đồng ý thống nhất Krym vào nước Nga, 3,5% lựa Krym là một phần của Ukraina và 1% phiếu không hiệu lực. Số người đi bầu khoảng 82%. Sau đó theo thông tấn xã Nga RIA Novosti 96,77 % khoảng 1,233 triệu phiếu đồng ý nhập vào Nga. Số người đi bầu là 83,1%.[79]

Ngày 18

Ngày 18.03, Putin và Aksjonow ký hiệp ước nhận bán đảo Krym là một phần của nước Nga.[80]

Ngày 19

Ngày 19.03, chính phủ Ukraina loan báo là sẽ rút binh lính và gia đình họ ra khỏi bán đảo Krym.[81] Bộ Ngoại giao của Ukraina tuyên bố là sẽ không tiếp tục chức vụ chủ tịch Cộng đồng các Quốc gia Độc lập (CIS) mà họ đang giữ.[82] Cùng ngày hội đồng an ninh quốc gia Ukraina biểu quyết là Ukraina rút toàn bộ ra khỏi tổ chức này.[83]

Ngày 21

Ngày 21.03, hiệp ước gia nhập đã được Putin phê chuẩn và việc thành lập hai hội đồng lập hiến tại Liên bang Nga đã được đánh dấu bằng loạt súng chào mừng của 30 khẩu súng theo lệnh điều hành của Tổng thống Nga.

Ngày 27

Ngày 27.03, Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đã biểu quyết thông qua dự thảo nghị quyết trong đó tuyên bố cuộc trưng cầu dân ý tại Krym, dẫn đến việc bán đảo này sáp nhập vào Nga, là bất hợp pháp, đồng thời tái khẳng định sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine. 100 nước đã bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết tuyên bố cuộc trưng cầu dân ý tại Krym bất hợp pháp. 11 nước trong đó có Belarus, Bắc Triều Tiên, Cuba, Venezuela, Syria đã bỏ phiếu chống và 58 nước khác, trong đó có Trung Quốc, Campuchia và Việt Nam, bỏ phiếu trắng[84]

Tháng 4

Đến ngày 1 tháng 4, khoảng 3.000 người đã chạy trốn khỏi Krym sau khi sáp nhập.[85] 80% những người bỏ trốn là người Tatar Krym.[85] Các đơn vị từ Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu ở tỉnh Ivano-Frankivsk và tỉnh Chernivtsi đã hỗ trợ người tản cư đến tái định cư ở miền tây Ukraine.[86] Số lượng người tị nạn, chủ yếu là người Tatar Krym, tiếp tục tăng, và ngày 20 tháng 5, Văn phòng Cao ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn (UNHCR) cho biết, khoảng 10.000 người đã được di dời.[87]